Robert Gajda urodził się w miejscowości Lipiny na Górnym Śląsku 28 maja 1890 r. w rodzinie Józefa i Petroneli z domu Matulla.

Młody Robert był zaangażowany w życie Kościoła, czego dowodem było pełnienie posługi kościelnego w Świętochłowicach. To tu pod okiem organisty – Neumanna stawiał pierwsze kroki na drodze rozwoju muzycznego.

Jako dwunastolatek podjął naukę w gimnazjum ojców Werbistów w Nysie. Po sześciu latach udał się do Missionshaus St. Gabriel w Mödling pod Wiedniem. Tak kształtowała się myśl o podjęciu studiów teologicznych, które ukończył na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Pradze w 1914 roku. Uczęszczał na wykłady z chorału gregoriańskiego i innych przedmiotów związanych z muzyką kościelną. Uczęszczał także na prywatne lekcje muzyki. Wkrótce jego talent dostrzegł opat z Emmaus pod Pragą – Alban Schachleiter.

Robert Gajda przyjął święcenia kapłańskie 12 lipca 1914 r. z rąk arcybiskupa Franciszka Kordaca w Pradze. Kolejnymi placówkami, w których pracował były: parafia w Asch (obecnie Aš), w diecezji praskiej, Ludwigsdorf (obecnie Ludwikowice Kłodzkie) oraz w Altwilmsdorf (obecnie Stary Wielisław). Ze względu na wybuch I wojny światowej przeszedł z diecezji praskiej do diecezji wrocławskiej, co było również związane ze znalezieniem nowego lokum przez jego rodzinę – w Jastrzębiu.  

Po I wojnie światowej ks. R. Gajda pracował w Sudetach, m.in. w Międzylesiu (Mittelwalde). W Państwowym Konserwatorium we Wrocławiu studiował u następujących profesorów: Lilgego, Buchala i Voelkla, pogłębiając wiedzę m.in. z zakresu instrumentacji czy kontrapunktu.
Gajda rozpoczął komponowanie od Mszy cyklicznych, szeregu pieśni kościelnych i świeckich.
Studia ukończył w 1922 r.

Po tym okresie na mocy dekretów arcybiskupa Pragi Franciszka Kordaca i Administratora Apostolskiego Augusta Hlonda podjął pracę na Górnym Śląsku. 1 kwietnia 1924 r. ks. R. Gajda objął stanowisko wikariusza w kościele pw. św. Jadwigi w Królewskiej Hucie (Chorzów), gdzie ukończył swoje dzieło – Oratorium Św. Jan Chrzciciel.  Podejmując pracę duszpasterską był: w latach 1925–26 wikarym w Lublińcu, od września 1926 r. katechetą w Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Katowicach, a od 10 grudnia 1929 r. do czerwca 1931 r. pełnił obowiązki katechety w Miejskim Gimnazjum Męskim im. M. Kopernika w Katowicach.

Ks. R. Gajda nie ustawał na drodze zgłębiania wiedzy muzycznej, żywo interesując się chorałem gregoriańskim podczas wyjazdów do Rzymu w 1927 r. jak również do znanych monasterów Klosterneuburg oraz w St. Gallen (w roku 1929).
Istotne z punktu widzenia diecezji było powierzenie mu działalności w Komisji Muzyki Kościelnej, funkcji rzeczoznawcy organowego, wykładowcy w Szkole Muzyki Kościelnej im. św. Grzegorza w Katowicach oraz ustanowienie prezesem Związku Polskich Chórów Kościelnych Diecezji Katowickiej.
Warto w tym miejscu wymienić chóry, w których pracował ks. Gajda: chór kościelny „św. Cecylii”, „Chór polski im. Św. Cecylii” (był założycielem), chór mieszany „Kasyno” z Siemianowic Śląskich, chór „św. Cecylii” przy kościele pw. św. Piotra i Pawła w Katowicach. Niewątpliwie wynikiem owocnej współpracy był repertuar chóralny ks. Gajdy m.in.: Oremus pro Pontifice nostro Pio, Hymn papieski, Tu es Petrus. W 1930 r. ks. Robert Gajda został uhonorowany Złotym Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice.
Nasz patron podejmował też współpracę z Polskim Radiem Katowice, które niejednokrotnie prowadziło transmisje koncertów i celebracji z kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Katowicach. 3 kwietnia 1939 r. rozgłośnia transmitowała także wykonanie jego oratorium Św. Jan Chrzciciel.
Ks. Gajda został proboszczem parafii MB Wspomożenia Wiernych w Wełnowcu dnia 27 sierpnia 1931 r.
W okresie pookupacyjnym musiał zmierzyć się z trudnym doświadczeniem aresztowania, którego podstawą było fałszywe oskarżenie o posiadanie własnej radiostacji. Pomimo starań władz kościelnych nie udało się odwieźć ówczesnych władz od wtrącenia go do obozu karnego w Sosnowcu Radosze. Wkrótce też zachorował na tyfus i został poddany rekonwalescencji w Wełnowcu. Ostatecznie oczyszczono go z zarzutów i na powrót podjął zadania duszpasterza. 21 sierpnia 1946 został proboszczem w Borowej Wsi w parafii św. Mikołaja. Tam ukończył chorał pieśni kościelnych, mimo, że jego stan zdrowia był nadal poważny. Na skutek zawirowań politycznych i nacisków ze strony władzy ks. Gajda jeszcze bardziej podupadł na zdrowiu, w następstwie czego doznał paraliżu. Zmarł po operacji 20 kwietnia 1952 roku.

Ważnym punktem jego działalności była praca na rzecz Szkoły Muzyki Kościelnej im. św. Grzegorza, w której był wykładowcą: harmonii, organoznawstwa, chorału gregoriańskiego, pieśni kościelnych, gry na organach i historii muzyki kościelnej. Był wymagającym nauczycielem, który podkreślał, że organista winien posiadać specjalistyczne umiejętności, oparte na wiedzy teoretycznej i na rozumieniu liturgii. Oprócz aktywności pedagogicznej udzielał się na łamach czasopisma „Wiadomości Związku Polskich Chórów Kościelnych Diecezji Katowickiej”, którego był redaktorem.

67 opusów stanowi poważny dorobek kompozytorski śląskiego kapłana. Zalicza się do niego:

• Msza łacińska Regina Pacis op. 8,
• Msza ku czci św. Michała,
• Oratorium Św. Jan Chrzciciel op. 17,
• 9 offertoriów na Święta Pańskie op. 33,
• 4 offertoria na święta Matki Bożej op. 34,
• Offertorium De terra longinqua vocavit Dominus op. 37,
  
  
• Hymny i fuga
      Ecce Sacerdos Magnus op. 25
      Hymn do św. Cecylii op. 30
      Hymn papieski op. 30
      Hymn papieski - melodia watykańska (harmonizacja na 4 gł. i organy)
      Jezu Chryste wieków Panie op. 39
      O Chryste wsławiony sztandarze op. 39
      Tantum Ergo op. 42a
      Cäcilienhymnus
      Fuga „Salvum fac servum tuum Domine” op. 32
  
  
• Twórczość chorałowa
      Rzućmy się wszyscy społem,
      Wesel się duszo wszelka,
      Zróbcie Mu miejsce,
      Pokarmie aniołów,
      Przed Bożym tronem,
      Narodów Zbawco, Chryste Królu,
      Ze łzami w oczach,
      Królowo nasza,
      Gdy trwoga nas ogarnia,
      Już tam nad słońcem,
  
  
• 12 Compositiones contrapunctales op. 28,
  
  
• 6 pieśni na jeden głos z towarzyszeniem fortepianu op. 21
      1. Głosy przyrody
      2. Otucha wiosenna
      3. Przepiórka
      4. Kwiaty i gwiazdy
      5. Anioł Pański wieczorny
      6. Dziewczynka nad grobem
      Pieśń o Śląsku
      Für Muttertage op. 31: Nr 1. Meiner Mutter!
                  Nr 2. Mutterliebe
                  Nr 3. Ich weiß ein Grab
      Für Vereinsfeiern: Hochzeitssänger
  
  
• Marsch „Mensch, was ist denn heut' mit Dir?” op. 35.
  
  Z dniem 14 listopada 2021 r. decyzją ks. abpa Wiktora Skworca Studium Muzyki Kościelnej w Katowicach nadano imię ks. Roberta Gajdy.

Opracowano na podstawie pracy ks. Krzysztofa Kmaka:
ŚLĄSKI KAPŁAN, MUZYK I PEDAGOG
Wspomnienie o życiu i działalności ks. Roberta Gajdy w 120. rocznicę urodzin